به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی نوای آبیدر،سنندج مرکز فرهنگی و اداری استان کردستان، سال‌هاست که با معضل تلخ و سنگین بیکاری دست‌وپنجه نرم می‌کند؛ زخمی کهنه که باوجود همه وعده‌ها، همایش‌ها، طرح‌ها و اسناد توسعه‌ای همچنان بر پیکر این شهر باقی مانده و آثار آن را می‌توان در کوچه‌های بی‌رمق شهر، چهره‌های افسرده جوانان و مهاجرت خاموش نخبگان به وضوح دید.
آمارهای رسمی اگرچه روایت‌گر گوشه‌هایی از واقعیت‌اند، اما آنچه در سطح جامعه مشهود است فراتر از ارقام و نمودارهاست سنندج با جمعیتی قابل‌توجه از جوانان تحصیل‌کرده، همچنان در صدر فهرست شهرهای با نرخ بیکاری بالا قرار دارد و این مسئله نه‌تنها چالشی اقتصادی، بلکه تهدیدی جدی برای انسجام اجتماعی، امنیت روانی و سرمایه انسانی شهر محسوب می‌شود.
بیکاری در سنندج تنها حاصل کمبود فرصت‌های شغلی نیست بلکه ماحصل ترکیبی از عوامل ساختاری، مدیریتی، جغرافیایی و فرهنگی است.
نبود صنایع مادر، فقدان حمایت کافی از کارآفرینی، ناکارآمدی نهادهای متولی در پیوند میان آموزش و بازار کار و تمرکز بی‌تناسب بر مشاغل خدماتی، سنندج را در وضعیتی قرار داده که اشتغال پایدار در آن به رؤیایی دور بدل شده است.
جوانان فارغ‌التحصیل دانشگاه‌های مختلف با مدارک دانشگاهی در دست یا به ناچار به شغل‌هایی غیرمرتبط و کم‌درآمد روی می‌آورند یا راهی استان‌های دیگر می‌شوند تا بخت خود را در جای دیگری بیازماین این مهاجرت نخبگان، به معنای از دست رفتن ظرفیت‌های فکری، علمی و کارآفرینی برای سنندج است؛ آسیبی که در بلندمدت می‌تواند توسعه این شهر را با خلأهای جدی مواجه سازد.
از سوی دیگر بیکاری در سنندج صرفاً یک پدیده اقتصادی نیست، بلکه تبعات اجتماعی و فرهنگی آن نیز بسیار گسترده است افزایش نرخ آسیب‌های اجتماعی، از هم‌پاشیدگی خانواده‌ها، رشد احساس بی‌عدالتی، افزایش فقر و شکاف طبقاتی، همگی با نرخ بیکاری بالا در ارتباط مستقیم هستند.
شهروندی که نتواند با شغل مناسب، هویت و جایگاه خود را در جامعه تثبیت کند به مرور احساس طردشدگی کرده و این احساس می‌تواند ریشه‌های بی‌ثباتی اجتماعی را در بستر جامعه تقویت کند سنندج با فرهنگی پویا و تاریخ درخشان، سزاوار آن نیست که جوانانش در صف‌های طولانی بیکاری و ناامیدی معطل بمانند.
در سال‌های گذشته، طرح‌ها و برنامه‌هایی برای حل این معضل پیشنهاد و اجرایی شده‌اند؛ از راه‌اندازی شهرک‌های صنعتی گرفته تا توسعه مشاغل خانگی و تخصیص تسهیلات کارآفرینی اما بسیاری از این اقدامات یا به دلایل مختلف در حد طرح باقی مانده‌اند یا به نتیجه مطلوب نرسیده‌اند.
نبود انسجام نهادی، ضعف در نظارت و ارزیابی، توزیع ناعادلانه منابع و عدم توجه به ظرفیت‌های بومی از جمله عواملی هستند که باعث ناکامی این طرح‌ها شده‌اند اگر برنامه‌ریزی‌ها مبتنی بر واقعیت‌های محلی و با مشارکت واقعی مردم طراحی نشود، نمی‌توان انتظار داشت صرفاً با تزریق منابع ریشه بیکاری خشک شود، توسعه اشتغال در سنندج نیازمند یک اراده جمعی، بینش منطقه‌محور و سیاست‌گذاری هوشمندانه است که به دور از نگاه‌های موقتی و شعاری باشد.
یکی از ظرفیت‌های مغفول‌مانده در سنندج، توسعه صنایع فرهنگی و گردشگری است این شهر با دارا بودن بافت تاریخی ارزشمند، فرهنگ موسیقایی غنی و طبیعت بی‌نظیر، توان آن را دارد که به یکی از مقاصد گردشگری فرهنگی کشور بدل شود.
اما این ظرفیت همچنان در سایه بی‌توجهی قرار دارد، همچنین بهره‌گیری از ظرفیت نیروی انسانی متخصص در حوزه‌های فناوری اطلاعات، انرژی‌های نو و خدمات نوین، می‌تواند مسیر تازه‌ای برای اشتغال‌زایی در این شهر باز کند، لازمه تحقق این اهداف وجود زیرساخت‌های حمایتی، کاهش بروکراسی، ارائه تسهیلات هدفمند و مهم‌تر از همه اعتماد به جوانان بومی است.
امروز، بیکاری در سنندج تنها یک آمار نیست؛ فریادی خاموش از دل هزاران جوان است که رؤیاهایشان را میان دیوارهای بلاتکلیفی گم کرده‌اند.
حل این معضل، نه تنها وظیفه دولت و نهادهای متولی بلکه مسئولیتی اجتماعی برای همه ماست. اگر امروز برای این زخم کهنه درمانی نجوئیم، فردا باید تاوانی سنگین‌تر برای بی‌تفاوتی‌مان بپردازیم.
انتهای خبر/
- نویسنده : ط.ج
Saturday, 30 August , 2025