به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی نوای آبیدر؛ در تقویم تاریخ اسلام، شهادت امام جعفر صادق (ع) نه تنها یادآور مظلومیت یک امام از سلاله پیامبر اعظم (ص) است، بلکه فرصتی برای تأمل در عظمت یک شخصیت کم‌نظیر در تاریخ علم، اندیشه و انسانیت فراهم می‌آورد. امامی که در یکی از پیچیده‌ترین و پرتنش‌ترین ادوار سیاسی اسلام، نه تنها پرچم امامت را حفظ کرد، بلکه افق‌های تازه‌ای بر جهان اسلام گشود و تمدنی علمی را پایه‌ریزی نمود که تا امروز از سرچشمه زلال آن، عالمان و متفکران بهره‌مند می‌شوند.

امام جعفر صادق (ع) در عصر عباسیان، در دوران تزلزل بنی‌امیه و تثبیت قدرت بنی‌عباس، با شرایطی مواجه شد که بسیاری از رهبران دینی و سیاسی، در تقابل با دستگاه حاکمه به نابودی کشیده شدند یا به کنج انزوا پناه بردند. اما این امام بزرگوار، با تدبیری شگرف، از فرصت نزاع قدرت‌های سیاسی برای گشودن باب تعلیم و تربیت استفاده کرد و مکتب علمی‌ای را بنیان نهاد که به‌درستی، دانشگاه اسلام لقب گرفته است. بیش از چهار هزار شاگرد، از فرق مختلف، از درس‌های او بهره بردند. این رقم، خود گواهی روشن بر مقبولیت و عظمت علمی اوست؛ چهره‌هایی چون هشام بن حکم، جابر بن حیان، مؤمن طاق و حتی برخی از بزرگان اهل سنت، مستقیماً یا با واسطه از امام صادق (ع) بهره‌مند شده‌اند.

ویژگی برجسته امام صادق (ع) تنها در وسعت دانش او خلاصه نمی‌شود، بلکه در شخصیت جامع و متوازن اوست که علم را با اخلاق، شجاعت را با حکمت، و دیانت را با عقلانیت آمیخته بود. او وارث علوم پیامبر (ص) بود؛ اما آن‌ها را با زبانی گویا، بر اساس نیازهای زمانه تبیین کرد. در مناظراتی که با پیروان ادیان و مکاتب مختلف داشت، با منطقی روشن و زبانی مهربانانه، از مرزهای عقیده دفاع می‌کرد و در عین حال، شأن انسانی مخاطب را محفوظ می‌داشت. این شیوه، نه‌تنها جلوه‌ای از معرفت دینی اوست، بلکه نمایانگر کرامت نفس و بزرگی روح او نیز هست.

در حالی‌که حاکمان زمان، به‌دنبال تثبیت قدرت و بسط سلطه خود بودند، امام صادق (ع) با آرامش، در حال ساختن تمدنی مبتنی بر علم، عدالت و ایمان بود. شاید بتوان گفت یکی از دلایل نگرانی خلفای عباسی از ایشان، همین تأثیر شگرف و آرام اما عمیق او بر ذهن و قلب جامعه بود. او اگرچه مانند برخی از دیگر ائمه به‌شکل مستقیم وارد قیام مسلحانه نشد، اما با گسترش آگاهی، زمینه‌ساز بیداری بزرگ امت اسلامی گردید. شهادت او نیز مانند زندگی‌اش، مظلومانه و پر از پیام است؛ پیامی که هنوز پس از قرن‌ها، روشنی‌بخش راه حق‌طلبان و جویندگان معرفت است.

امروز، یادآوری جایگاه امام جعفر صادق (ع)، تنها بزرگداشت یک شخصیت تاریخی نیست، بلکه بازگشت به سرچشمه‌ای است که اسلام راستین از آن می‌جوشد. در جهانی که گاه علم از اخلاق جدا می‌شود، و دین به ابزار سیاست بدل می‌گردد، نام صادق آل محمد (ع) همچون چراغی روشن است که مسیر حقیقت را با ترازوی عقل و عدل نمایان می‌سازد. جامعه امروز، بیش از همیشه نیازمند بازخوانی اندیشه‌ها، روش‌ها و مرام انسانی این امام همام است؛ کسی که با علم، اندیشه و صداقت، جهان را به تأمل در حقایق دعوت کرد و با وجود فشارهای طاقت‌فرسای سیاسی، هرگز از مسیر رسالت خود عدول نکرد.

انتهای خبر/