به گزارش پایگاه خبری تحلیلی نوای آبیدر به نقل از پایگاه خبری تحلیلی «کردتودی»، کردستان سرزمین کوه‌های سرافراز، دشت‌های گسترده، رودهای زلال و مردمانی صبور و پرتلاش استانی است سرشار از ظرفیت‌های طبیعی، انسانی و فرهنگی این دیار با اقلیمی چهارفصل، مرزهای طولانی با کشور عراق، منابع معدنی فراوان، مراتع حاصلخیز و فرهنگی غنی، جایگاهی ویژه در منظومه توسعه کشور دارد.

مردمان کردستان با هنری موروثی، فرهنگی ریشه‌دار، زبان و ادبیاتی اصیل و آدابی دلنشین، همواره در طول تاریخ نقش‌آفرین بوده‌اند جوانان تحصیل‌کرده، کارآفرینان بومی، هنرمندان خلاق و نیروی کار پرانرژی از جمله داشته‌هایی‌اند که می‌توانند این استان را به یکی از قطب‌های توسعه اقتصادی و فرهنگی کشور بدل کنند.

با این‌همه کردستان سال‌ها است که عنوان استان کمتر توسعه‌یافته را یدک می‌کشد این واقعیت تلخ، نه فقط در آمارهای رسمی که در زندگی روزمره مردم به‌ویژه جوانان، به‌روشنی دیده می‌شود یکی از مهم‌ترین معضلاتی که سایه سنگین خود را بر فضای اجتماعی و اقتصادی این استان گسترانیده، معضل بیکاری است.

نرخ بیکاری بالا به‌ویژه در میان فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، نه‌تنها رشد و پویایی اقتصادی را متوقف کرده؛ بلکه روحیه اجتماعی را نیز دچار فرسایش کرده است، بسیاری از جوانان پس از سال‌ها تلاش برای کسب علم و مهارت، امروز در صف انتظار شغلی پایدار و آبرومند ایستاده‌اند، اما اغلب به‌ناچار به سمت مشاغل کاذب سوق داده می‌شوند.

کولبری و دست‌فروشی تنها دو نمود از این وضعیت پیچیده‌اند کولبری که در سال‌های اخیر به یکی از واژه‌های پرتکرار در ادبیات اجتماعی مناطق مرزی تبدیل شده نه یک انتخاب شغلی، بلکه تصمیمی ناگزیر برای زنده‌ماندن است، جوانانی که باید در کارخانه، آزمایشگاه، مزرعه یا استارتاپ مشغول باشند ناچارند بار اجناس را در ارتفاعات صعب‌العبور و خطرناک مرزها به دوش بکشند. مخاطرات جانی، ناپایداری، بی‌ثباتی درآمد و نبود هیچ‌گونه حمایت اجتماعی، تنها بخشی از مشکلاتی است که کولبران با آن مواجه‌اند.

این پدیده، نتیجه مستقیم نبود فرصت‌های شغلی پایدار و برنامه‌ریزی اقتصادی مؤثر در مناطق مرزی است در همین حال، در شهرهای بزرگ و کوچک استان دست‌فروشی به‌عنوان راهی دیگر برای امرارمعاش، روزبه‌روز گسترش می‌یابد بسیاری از دست‌فروشان، جوانانی هستند که علی‌رغم داشتن تحصیلات دانشگاهی، به دلیل نبود فرصت‌های شغلی مناسب ناچار به حضور در خیابان‌ها و پیاده‌روها شده‌اند.

این مشاغل اگرچه می‌توانند موقتاً بخشی از نیاز مالی افراد را پاسخ دهند، اما به دلیل نداشتن امنیت شغلی، بیمه، بازنشستگی و شأن اجتماعی نه‌تنها راه‌حل پایدار محسوب نمی‌شوند، بلکه بر عمق بحران بیکاری و تبعات آن نیز می‌افزایند.

در چنین شرایطی، سال جاری که با عنوان سال تولید با رویکرد سرمایه‌گذاری نام‌گذاری شده، می‌تواند نقطه عطفی در مسیر حل این بحران باشد؛ به‌شرط آنکه مسئولان استان، به‌جای تمرکز صرف بر آمارها و گزارش‌ها، نگاه عملیاتی و میدانی به موضوع بیکاری داشته باشند.

کردستان با همه ظرفیت‌هایش، تشنهٔ سرمایه‌گذاری هدفمند، زیرساخت‌های پایدار و سیاست‌گذاری هوشمندانه است.

ایجاد صنایع تبدیلی کشاورزی، توسعه گردشگری پایدار، حمایت از استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان و فعال‌سازی مناطق مرزی برای تجارت قانونی و رسمی، می‌تواند نه‌تنها اشتغال‌زا باشد، بلکه روند مهاجرت معکوس و بازگشت نخبگان را نیز تسهیل کند.

نقش دولت در این میان بسیار حیاتی است ارائه تسهیلات کم‌بهره به کارآفرینان، حذف دیوان‌سالاری‌های پیچیده در مسیر صدور مجوز کسب‌وکار، ایجاد مشوق‌های مالیاتی برای سرمایه‌گذاران و تضمین امنیت سرمایه از جمله اقداماتی است که می‌تواند راه را برای ورود سرمایه به استان هموار کند.

حمایت از تولید بومی، راه‌اندازی مراکز نوآوری، و تعامل با دانشگاه‌ها و مراکز علمی استان نیز باید در دستور کار قرار گیرد تا پیوند میان دانش، مهارت و تولید برقرار شود.

نباید فراموش کرد که توسعه بدون مشارکت مردم و به‌ویژه جوانان، امری ناممکن است مسئولان باید با تقویت روحیه امید، گفتمان‌سازی در حوزه کارآفرینی و بهره‌گیری از تجربیات نخبگان بومی، فضای گفت‌وگوی واقعی با نسل جوان را فراهم کنند و بدانیم آینده کردستان را همین جوانان می‌سازند اگر که فرصت آن را داشته باشند،‌اگر سرمایه‌گذاری جایگزین شعار شود، اگر زیرساخت‌ها به‌جای وعده، ساخته شوند، و اگر عدالت در توزیع امکانات و منابع محقق شود دیگر نه کولبری معنایی خواهد داشت و نه دست‌فروشی تبدیل به آخرین گزینه زندگی خواهد شد.

امروز، فرصت مناسبی است تا با نگاهی نو و رویکردی متعهدانه استان کردستان را از سایه بیکاری و مشاغل کاذب بیرون کشید، این مسئولیت نه‌تنها بر دوش نهادهای اجرایی که بر عهده همه ما است؛ رسانه‌ها، نخبگان، دانشگاهیان، بخش خصوصی و جامعه مدنی.

کردستان، با همه رنج‌ها و محرومیت‌هایش، همچنان ایستاده است و منتظر روزی‌است که جوانانش نه بار کول که بار توسعه را بر دوش بکشند.

یادداشت طاهره جلوخانی