به گزارش پایگاه خبری تحلیلی نوای آبیدر به نقل از «کردتودی»، در دل تاریخ اسلام، ازدواج نه تنها به عنوان یک قرارداد اجتماعی بلکه به عنوان یک سنت مقدس از سوی پیامبر عظیم‌الشأن اسلام حضرت محمد (ص) شناخته شده است، ازدواج در اسلام، راهی برای آرامش و رشد شخصی و پلی برای عبور از تنهایی به سوی هم‌زیستی همراه با محبت و مودت است.

در این مسیر، پیامبر اکرم (ص) که خود با زندگی‌ای سرشار از اخلاق نیکو و پاکی در کنار حضرت خدیجه (ع) آغازگر سنت ازدواج شد، جوانان را به این سنت انسانی و روحانی فراخواند و آنان را به ازدواج در سنین جوانی ترغیب کرد و این توصیه‌ها و راهنمایی‌ها نشان از اهمیت ازدواج در شکل‌دهی به جامعه‌ای سالم و اخلاقی دارد؛ چرا که از نظر اسلامی، ازدواج نه تنها راهی برای رشد و تعالی فردی است، بلکه زیربنای استحکام جامعه و حفظ نظام اخلاقی به شمار می‌آید.

اما در این روزگار که در دنیای مدرن بسیاری از مسائل پیچیده‌تر شده و فشارهای اجتماعی و اقتصادی بر دوش جوانان سنگینی می‌کند، این سنت زیبای ازدواج در گوشه و کنار جهان و به ویژه در کردستان، با چالش‌های فراوانی روبه‌رو است، در دیاری که مردم آن به مهمان‌نوازی، شجاعت، اصالت و مهربانی شهره‌اند، افسوس که به تدریج شاهد پایین آمدن آمار ازدواج و افزایش نگران‌کننده طلاق هستیم که این دو پدیده همچون سایه‌هایی سنگین بر فضای اجتماعی و فرهنگی کردستان افتاده‌اند و روحیه جوانان را تحت تأثیر قرار داده‌اند.

دادگستری دالانی از آلام و تصمیمات

در محاکم دادگستری کردستان، به ویژه در بخش‌های مربوط به امور خانواده و طلاق، فضا غم‌انگیز است، راهروهای دادگستری مانند دالان‌هایی طولانی و سرد به نظر می‌رسند که در آنها درد و غم، سایه به سایه، در کنار متقاضیان طلاق قدم می‌زند و هر کدام از این افراد، داستانی دارند که از زندگی مشترک آغاز شده و به نقطه‌ای می‌رسد که دیگر هیچ راهی جز جدایی نمی‌بینند.

در نگاه هر کسی که وارد این محاکم می‌شود، شاید حس عمیقی از بی‌پناهی و ناامیدی مشهود باشد، چهره‌هایی که یا داغ از دست دادن محبت و آرامش خانواده‌اند و یا در جستجوی راهی برای نجات از رابطه‌ای که از پایه‌های آن جز ویرانی و شکستن چیزی باقی نمانده است.

در این فضا، مشاوران و قضات با کوله‌باری از تجربیات تلخ و شیرین، تلاش می‌کنند تا شاید بتوانند راه‌حلی بیابند که همگان را راضی کند و گاهی میان کسانی که در آستانه طلاق قرار دارند، پشیمانی و گاهی سردرگمی و شک به وضوح دیده می‌شود.

بسیاری از جوانان و خانواده‌ها هنوز باور دارند که این مرحله از زندگی را می‌توانند به سادگی پشت سر بگذارند، غافل از اینکه طلاق نه تنها پایان یک زندگی مشترک است، بلکه اثرات عمیقی در روح و روان افراد به جای می‌گذارد.

با یکی از خانم‌هایی که در دادگستری بالا و پایین می‌رفت و همواره لبش به آنچه در ذهنش می‌گذشت تکان می‌خورد، هم کلام شدم و گفت: من هرگز فکر نمی‌کردم روزی به چنین نقطه‌ای برسم، طلاق، برای من همیشه نشانهٔ شکست بود، نشانه‌ای از دست دادن امید و آرزوها. اما حالا در این لحظه، نمی‌توانم هیچ انتخاب دیگری را برای خودم و برای آینده‌ام ببینم.

وی گفت: زندگی‌ام در دستان کسی بود که دیگر قادر به کنترل خود نیست. اعتیاد او همه چیز را از بین برد: اعتماد، عشق، و حتی آرامش روزهای سادهٔ ما. نمی‌خواستم این راه را برگزینم، اما چه زمانی که هر تلاش و هر فریادی بی‌جواب بود؟ مجبورم بگویم که طلاق پایان نیست، اما گاهی تنها راهی است که می‌توان برای نجات خود از آن گذشت.

دفتر ازدواج جایی برای آغازها

در نقطه مقابل، دفتر ازدواج همچون گلخانه‌ای است که در آن زندگی‌های تازه‌ای جوانه می‌زنند اینجا، نشانه‌هایی از امید و آرزوهای نو در نگاه زوج‌های جوان دیده می‌شود و در این دفتر، مسیری پر از خوش‌بینی و عشق آغاز می‌شود، گرچه مشکلات روزافزون اقتصادی و فرهنگی می‌تواند سایه‌ای بر این رؤیاها بیفکند، اما همچنان در کنار ثبت‌نام‌ها و عقدهای رسمی، لحظاتی از شادی و لحظاتی از تجدید پیمان در این دفتر به چشم می‌خورد.

یکی از زوجینی که برای ازدواج به این دفتر مراجعه کرده‌اند می‌گویند: در این لحظه که قلم بر دفتری تازه می‌نویسد، قلبم با شور و اشتیاق از عشق پر می‌شود. این آغاز، نه فقط یک قرارداد رسمی، بلکه پیمانی است که از اعماق دل‌ها برمی‌خیزد و در کنار هم با همهٔ کمبودها و نقص‌ها، خواسته‌ایم راهی بسازیم که پر از مهربانی و همدلی باشد.

وی گفت: شاید دنیای بیرون پر از چالش‌ها و مشکلات باشد، اما ما با ایمان به یکدیگر، به عشق و صبر، به همراهی بی‌پایان، می‌توانیم از این مسیر سخت عبور کنیم و امروز، دست‌های ما به هم گره می‌خورد و قلب‌هایمان عهد می‌بندند تا همیشه یکدیگر را در کنار خود داشته باشیم.

متأسفانه، آنچه که در این روزگار دیده می‌شود، فاصله‌ای است که بین سن ازدواج و آمادگی واقعی برای تشکیل خانواده در میان جوانان کردستان افتاده است.

برخی به دلایل مختلف اقتصادی و اجتماعی، این مرحله را به تأخیر می‌اندازند و در نتیجه، آمار ازدواج به شدت کاهش یافته است و از سوی دیگر، بسیاری از افرادی که وارد زندگی مشترک می‌شوند، در مواجهه با مشکلات و فشارهای روحی و اجتماعی، از ادامه راه منصرف می‌شوند و در نهایت به طلاق می‌انجامد.

ازدواج‌های دیرهنگام و پیامدهای آن

در این راستا فرانک تحصری استاد دانشگاه آزاد واحد سنندج همچنین بر تأثیرات منفی تأخیر در ازدواج بر روابط اجتماعی تأکید کرد و با اشاره به تغییرات فرهنگی و اجتماعی در جوامع غربی، گفت: وقتی ازدواج به تأخیر می‌افتد، روابطی شکل می‌گیرد که نه تنها خلاف آموزه‌های دینی است، بلکه به مرور زمان به نوعی بحران اجتماعی تبدیل می‌شود.

وی افزود: این روابط غالباً تحت تأثیر فرهنگ‌های غربی هستند و می‌توانند پیامدهایی چون افزایش روابط غیررسمی و کاهش تعهدات اجتماعی را به همراه داشته باشند.

استاد حوزه با اشاره به این نکته که تأخیر در ازدواج باعث افزایش روابط خارج از چهارچوب‌های اخلاقی می‌شود، تصریح کرد که این روابط به مرور زمان می‌تواند به بحران‌های اجتماعی و خانوادگی دامن بزند.

استاد حوزه و دانشگاه در ادامه به آمارهای جهانی در خصوص تولد کودکان خارج از چارچوب ازدواج اشاره کرد و گفت: طبق گزارش‌های جهانی، در سال ۲۰۱۴، درصد تولد کودکان نامشروع در برخی از کشورهای غربی نگران‌کننده بوده است. به عنوان مثال، در فرانسه ۵۶ درصد، در آلمان ۳۵ درصد، در آمریکا ۴۱ درصد، در ایتالیا ۲۸ درصد و در برزیل ۶۶ درصد تولدها به صورت خارج از ازدواج بوده است.

وی این آمارها را نشان‌دهنده پیامدهای فرهنگی و اجتماعی تأخیر در ازدواج و تغییر نگرش به روابط انسانی دانست و بر لزوم ترویج فرهنگ ازدواج و ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای ازدواج سالم تأکید کرد.

ضرورت ترویج فرهنگ ازدواج و مهارت‌های جنسیتی

استاد دانشگاه آزاد واحد سنندج بر اهمیت آموزش و ترویج مهارت‌های جنسیتی به ویژه در میان جوانان تأکید کرد و گفت: ر تعاملات میان زن و مرد باید سیستم‌های بازدارنده رفتاری، اخلاقی و حتی جذابیتی وجود داشته باشد که فرد را از اتخاذ تصمیمات نادرست بازدارد و اگر فرهنگ ازدواج و مهارت‌های جنسیتی به درستی ترویج یابد، می‌توان به کاهش بحران‌های اجتماعی و خانوادگی در آینده کمک کرد و از بروز روابط ناسالم جلوگیری نمود.

وی گفت: رأی رسیدن به یک جامعه سالم و متعادل، باید از ریشه به مسائل پوشش، حجاب و روابط اجتماعی پرداخته شود و تنها با ترویج فرهنگ‌های دینی و اخلاقی، تقویت مهارت‌های جنسیتی و ایجاد بسترهای مناسب برای ازدواج می‌توان از بروز مشکلات اجتماعی جلوگیری کرد و به رشد فردی و اجتماعی انسان‌ها کمک کرد که در این مسیر، نقش آموزش‌های دینی و فرهنگی بسیار حیاتی است و باید به طور جدی در سطح جامعه مورد توجه قرار گیرد.

در این وضعیت، ضروری است که مسئولین و نهادهای فرهنگی به ارائه آموزش‌های مستمر در زمینه مهارت‌های زندگی، مسئولیت‌پذیری و اهمیت سازگاری در زندگی مشترک توجه بیشتری داشته باشند. اصلاح نگاه‌ها به ازدواج و معرفی این پدیده به عنوان یک مسئولیت اخلاقی و اجتماعی، می‌تواند نقش بسیار مهمی در کاهش آمار طلاق و افزایش آمار ازدواج ایفا کند.

ازدواج، همچون درختی است که برای رشد و باروری نیاز به مراقبت، توجه و صرف وقت دارد. اگر این درخت از همان ابتدا در خاکی نیکو و با آبیاری درست رشد کند، می‌تواند درختی تنومند و بارده باشد، بنابراین، باید به این سنت پیامبر (ص) به عنوان یک آموزه انسانی و روحانی توجهی دوباره داشته باشیم و در آن پیروی کنیم تا همچنان درختان زندگی مشترک در کردستان و سراسر کشور شکوفا شوند.

این‌گونه است که می‌توان امید داشت که نه تنها آمار ازدواج در کردستان افزایش یابد، بلکه آمار طلاق نیز در این دیار سرشار از محبت و وفاداری، کاهش یابد و نسل‌های آینده در خانواده‌هایی سالم و محکم، رشد کنند.

گزارش از مهوش رحیمی

انتهای خبر/